Corona Virüsler
Hazırlayan: Dr. Fikret Özgür
MERS nedir?
Son zamanlarda yoğun endişeye yol açan corona virüs enfeksiyonu MERS’tir:
Middle East Respiratory Syndrome(Orta Doğu Solunum Sendromu). Hastalığa yol
açan virüs MERS-CoV’dır. Bu virus 2012
yılında Suudi Arabistan’da tespit edilmiştir. Bu virüsle enfekte olan insanların
çoğunda ağır akut solunum sistemi rahatsızlıkları gelişmiştir. Ateş, öksürük ve
nefes darlığı gözlemlenmiştir. Yaklaşık yarısı hayatını kaybetmiştir.
Hastaların çok az bir kısmı hafif belirtilerle atlatmıştır. Amerika Birleşik
Devletlerin’de bildirilen bir vaka olmamıştır. SARS’a yol açan virüsten
farklıdır. Araştırmacılar virüsün kaynağını ve nasıl yayıldığını bulmaya
çalışıyorlar. İlk ortaya çıktığı nisan 2012’den bu yana vaka ve ölüm sayıları
30 Ekim 2013 itibariyle şu şekildedir:
Ülke
|
Vaka (Ölüm)
|
Fransa
|
2 (1)
|
İtalya
|
1(0)
|
Ürdün
|
2 (2)
|
Katar
|
5 (3)
|
Suudi Arabistan
|
108 (47)
|
Tunus
|
3 (1)
|
Birleşik Krallık
|
3 (2)
|
Birleşik Arap Emirlikleri
|
6 (2)
|
Toplam
|
130 (58)
|
SARS nedir?
Bir diğer ağır geçen corona virüs enfeksiyonu SARS’tır (şiddetli akut
solunum sendromu). Etkeni SARS-CoV’dır. SARS
vakaları ilk olarak 2003 yılının şubat ayında Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya’da
gözlemlenmiştir.1 Kasım 2002-31 Temmuz 2003 tarihleri arasında dünya genelinde
8273 SARS vakası gözlemlenmiştir ve bu vakaların 775’i ölümle sonuçlanmıştır. 2004 yılından bu yana dünyanın herhangi bir yerinden bildirilmiş SARS-CoV
enfeksiyonu bulunmamaktadır.
Corona virüs enfeksiyonları her zaman ölümcül müdür?
Corona virüsler nadiren MERS ya da SARS gibi ölümcül olabilen
enfeksiyonlara yol açarlar. Çoğu zaman hafif enfeksiyonlar gözlemlenir.
Corona virüslerin temel özellikleri nelerdir?
Corona virüsler çoğu insanın hayatlarının bir bölümünde karşılaştığı yaygın
virüslerdir. İnsan corona virüsleri çoğu zaman hafiften orta dereceye üst
solunum sistemi enfeksiyonlarına yol açarlar. Bulaşma yolları, görüldüğü
mevsimler, semptomları da diğer üst solunum sistemi enfeksiyonları gibidir.
Corona virüs enfeksiyonlarından nasıl korunabiliriz?
İnsan corona virüslere karşı koruyucu herhangi bir aşı bulunmamaktadır.
Enfeksiyon riskini azaltmanın başlıca yolları: Su ve sabunla sık sık ellerin
yıkanması, gözlere, ağıza ve buruna dokunulmaması, hasta insanlarla yakın
temastan kaçınılması. O halde insan corona virüslerle enfekte olduğumuzda diğer
insanları korumak için şunları akılda tutmak gerekir: Hastayken evde kalmak,
başkalarıyla yakın temastan kaçınmak, hapşırırken ya da öksürürken ağızı ve
burunu kapamak, objeleri ve yüzeyleri temiz ve dezenfekte tutmak.
Corona virüs enfeksiyonlarında teşhis nasıl konulur?
Hastalığınızın sebebinin insan corona virüsü olup olmadığını anlamak için
laboratuar testleri yapılabilir. Ama çoğu zaman insanlar hafif rahatsızlıklar
yaşadıkları için bu testlere ihtiyaç duyulmaz. Ayrıca her laboratuarda da bu
testler yaygın olarak bulunmayabilir. Laboratuarda yapılan temel testler
şunlardır: Hücre kültüründe virüs izolasyonu, PCR (polymerase chain reaction),
insan corona virüs antikorları için serolojik test. Serolojik test için kan
örneği gerekir. Burun ve boğaz swabları insan corona virüsleri için en iyi
numunelerdir.
Corona virüs enfeksiyonlarının tedavisi nasıldır?
İnsan corona virüsleri ile oluşan hastalıklar için spesifik bir tedavi
bulunmamaktadır. Corona virüsle enfekte olan insanların çoğu kendiliğinden
iyileşir. Semptomları azaltabilmek için ağrı kesiciler, ateş düşürücüler
kullanılabilir (çocuklara aspirin verilmemeli), boğaz ağrısı ve öksürük için
oda nemini arttıran cihazlar kullanılabilir ya da sıcak bir duş alınabilir. Bol
bol sıvı alıp evde kalıp dinlenilmelidir.
Referanslar:
Centers For Disease Control And Prevention (CDC)
World Health Organisation (WHO)
Wikipedia
"Novel
coronavirus infection - update". World Health Association. 22 May 2013. Retrieved 23 May 2013.
Saey, Tina Hesman (27 February 2013). "Scientists race to
understand deadly new virus: SARS-like infection causes severe illness, but may
not spread quickly" 183 (6). Science News. p. 5.
"SARS:
Prevention".
MayoClinic.com. 2011-01-06. Retrieved 2013-07-14.
"Remembering SARS: A Deadly Puzzle and the Efforts
to Solve It". Centers for Disease Control and Prevention.
April 11, 2013. Retrieved August 3, 2013.
"Coronavirus
never before seen in humans is the cause of SARS".
United Nations World Health Organization. 16 April 2006. Retrieved 5 July 2006.
Oehler, Richard L. "Severe
Acute Respiratory Syndrome (SARS)". Retrieved 2008-05-11.
